Turbina działa na zasadzie mechaniczne wzmocnienia mocy silnika poprzez tłoczenie powietrza do komory spalania w silniku. Turbiny występują w samochodach osobowych, dostawczych i ciężarowych w różnej formie.
Działanie turbiny w samochodzie
Turbina zwiększa moc silnika i jest stosowana jako sposób na jego wzmocnienie bez fizycznego powiększania silnika. To łatwa i często wykorzystywana metoda na zwiększenie płynności oraz dynamiki jazdy. Co ciekawe, początkowo turbiny stosowano wyłącznie w sportowych samochodach. Dzisiaj posiada ją większość samochodów, a różnice polegają na zastosowaniu rodzaju turbiny.
Turbiny są ekologicznym rozwiązaniem, które umożliwia płynne osiąganie wysokich obrotów. Nowoczesne materiały chronią elementy turbiny (np. wirniki, kadłuby i łożyska) przed zatarciem i korozją, co pozwala na długą oraz efektywną eksploatację turbosprężarki.
Rodzaje turbin
Zasada działania wszystkich turbin jest bardzo podoba, ale poszczególne rodzaje różnią się sposobem radzenia sobie ze spalinami.
Turbiny dzielimy na:
- Standardowe – najprostsza, tradycyjna konstrukcja, która nie zawiera żadnego systemu kierowania spalin.
- Twin Turbo – to specjalny rodzaj turbosprężarki, gdzie dwie turbiny działają równolegle. Jedna z nich jest większa, a druga większa. Obie włączają się na zmianę, przy czym mniejsza turbina pracuje na niskich obrotach, a większa na wyższych. W ten sposób jest możliwe obniżenie emisji spalin oraz efektywne zwiększenie mocy silnika bez zwiększonego spalania paliwa.
- Ze zmienną geometrią – tego rodzaju turbina wyróżnia się budową wewnętrznych łopatek, które zmniejszają opóźnienie reakcji silnika w stosunku do wciśnięcia pedału gazu (to zjawisko jest nazywane turbodziurą).
- Wastegate – to turbina wyposażona w zawór upustu spalin, który kontroluje ciśnienie. Przy wysokich obrotach, nadmiar spalin jest odprowadzany bez udziału turbiny.
Bez względu na rodzaj turbiny w samochodzie lub maszynie, należy o nią odpowiednio dbać, żeby wydłużyć jej żywotność i zminimalizować ryzyko uszkodzeń. Polecane zachowania to m.in pozostawienie przez chwilę włączonego samochodu po jeździe, żeby turbina miała szansę wrócić do pierwotnej temperatury oraz nie wchodzenie na wysokie obroty zaraz po uruchomieniu pojazdu. Ważnym elementem dbania o turbinę jest również regularna wymiana oleju.
Regeneracja i naprawa turbin
Osad węglowy, zbyt niski poziom oleju, uszkodzenie mechaniczne lub obecność kurzu i piasku prowadzą do usterki turbiny. Objawy odczuwalne dla kierowcy to m.in:
- Spadek mocy
- Zmniejszenie ilości oleju
- Biały lub czarny dym
- Długie rozwijanie prędkości
- Piszczący odgłos przy wysokich obrotach
Nie wszystkie objawy usterki muszą wystąpić równocześnie. Wystarczy, że kierowca zauważy problemy z wejściem na wysokie obroty. Jest to sygnał, że warto skonsultować sprawę z mechanikiem. W przypadku awarii bardzo rzadko zdarza się, że trzeba wymieniać cały podzespół turbosprężarki. Zwykle wystarczy wyczyszczenie wszystkich elementów, ewentualne podmienienie uszkodzonych części oraz piaskowanie. Zregenerowana turbina wykazuje właściwości zbliżone do nowych podzespołów i zapewnia duży komfort jazdy.
- Sprawdź także, jak dbać o turbosprężarkę?